print
interview

De gemeente Hollands Kroon wil alle zorgtaken uitbesteden aan een 'deskundige marktpartij'. Lang leek het erop dat gekozen zou worden voor G4S - een internationaal beveiligingsbedrijf. Dat leidde tot veel onrust binnen de gemeente.

Sylvia Buczynski
gemeenteraadslid voor de PvdA in Hollands Kroon
22 september 2016

'Ik woon in Haringhuizen en ben gemeenteraadslid voor de PvdA in de gemeente Hollands Kroon. We zijn een leuke afdeling. Met een rode caravan trekken we regelmatig door de gemeente. Mensen praten over het algemeen graag met ons.

Het college van Hollands Kroon wordt gevormd door de VVD, Senioren Hollands Kroon, LADA (Democratie Anders) en het CDA. De lokale partijen zijn groot geworden omdat er veel weerstand was tegen de samenvoeging van Wieringen, Wieringermeer, Anna Paulowna en Niedorp tot Hollands Kroon. Voormalig Niedorp, waar Haringhuizen eerst onder viel, was ‘roder’ dan bijvoorbeeld Anna Paulowna, dat nu ook onder Hollands Kroon valt.

Ondernemerschap, efficiëntie en eigen kracht van burgers staan voor het huidige college voorop, ook bij het inrichten van bijvoorbeeld de sociale wijkteams in onze gemeente. Wij maken ons daar zorgen over nu het college besloten heeft de zorginkoop van de gemeente te beleggen bij één partij. In december leek het erop dat die partij G4S zou worden, een internationaal opererend commercieel bedrijf dat is gespecialiseerd in beveiliging. Als G4S dat wilde, zouden ze ook het sociale wijkteam mogen inrichten. 

En het begon zo goed…

Aanvankelijk zou Hollands Kroon samen met Den Helder, Schagen en Texel de inrichting van het sociale domein oppakken. We zouden een regionale backoffice maken, en slim gaan samenwerken. Den Helder haakte als eerste af. Texel vond zichzelf ‘een beetje apart staan’, dus die richtten het sociale domein ook liever zelf in. Toen bleven dus alleen Schagen en Hollands Kroon nog over. Alleen heeft Schagen een wat socialer gezicht dan Hollands Kroon - dat heeft te maken met de samenstelling van de gemeenteraad.

Het college in Hollands Kroon wilde een andere koers varen. Het 3D Beleidsplan hebben we nog wel samen met Schagen gemaakt, maar nu komt het op de uitvoering aan en wordt het spannend. Er zijn intussen trouwens ook amendementen gekomen op dat beleidsplan, waardoor het steeds meer van Hollands Kroon werd.

Nu de gemeenteraad heeft besloten om de zorginkoop aan één partij over te laten, maken we ons zorgen. Vooral als dit een partij is die niets met deze regio heeft, en ook nog eens niets met de zorg in Nederland.

Voor ons was het een belangrijk punt dat we sociale wijkteams zouden inrichten. In die teams zouden deskundigen komen die speciaal zouden worden opgeleid om de keukentafelgesprekken te voeren. Ze zouden zo dicht mogelijk bij de mensen staan en de directe schakel zijn tussen gemeente en cliënt. Die mensen zijn ook al geselecteerd, opgeleid en staan klaar in de startblokken. Ze zijn in dienst van de gemeente. Maar nu heeft het college gezegd: ‘Ja maar als onze zorgaanbieder dat van ons eist in het aanbiedingenpakket dan willen wij dat de wijkteams gewoon overgeheveld worden naar de aanbieder.’

Negeert de gemeente het beleidsplan?

Wij hebben er op zich niks op tegen als de inrichting van het sociale domein efficiënt gebeurt. En als het door één partij gebeurt, het zij zo, maar wat is je back-up als het misgaat?

In het 3D-plan staat: ‘De sociale wijkteams zijn de toegang tot ondersteuning binnen het sociaal domein. Ondersteuning in het Sociaal Domein moet eenvoudig toegankelijk zijn voor inwoners en krijgt zo efficiënt en effectief mogelijk vorm. Dat wil zeggen laagdrempelig in de buurt, beperkte registratie en zo min mogelijk bureaucratie en doorverwijzing rondom een ondersteuningsvraag. De focus van de regie ligt op resultaten van ondersteuning. Dit vraagt om maatwerk en flexibiliteit. Ruimte voor professionele afwegingen en beslissingen is essentieel. De vorming van de wijkteams is een gemeentelijke aangelegenheid. Er kunnen verschillen zijn tussen de gemeenten in hoe de wijkteams worden ingericht. Het sociaal wijkteam heeft binnen de vastgestelde wettelijke grenzen het mandaat om in overleg met een cliënt of gezin zelf regelingen te treffen en hulp te bieden die door het team noodzakelijk worden geacht.’  

Het 3D Beleidsplan is door de gemeenteraad aangenomen. Wij vragen ons af of zij dat besluit niet naast zich neerleggen door nu alles bij één commerciële partij te beleggen. In het beleidsplan staat niet expliciet dat medewerkers uit het sociale team in dienst van de gemeente moeten zijn. En als er straks klachten komen van de burgers, dan kunnen die waarschijnlijk gewoon naar een klachten- en bezwaarcommissie. Maar is dat voldoende om aan de eisen van het beleidsplan te voldoen? Het idee van de wijkteams was dat ze dicht bij de burger zouden staan, dat professionals uit die teams meteen aan de bel konden trekken bij de gemeente als ze zagen dat het met iemand uit de gemeente niet goed ging. Onze angst is dat de teams commercieel zullen worden gestuurd, en niet vraaggestuurd.

Het college heeft niet aangegeven waarom de constructie is veranderd. Eind 2015 hebben ze uiteindelijk met 6 partijen gesproken en G4S kwam als beste uit de bus. Op 24 januari 2016 besloot het college van Hollands Kroon uiteindelijk om toch niet met G4S in zee te gaan. De gemeente is op dit moment in gesprek met een andere partij (Incluzio) om de verantwoordelijkheid voor alle zorgtaken binnen de gemeente aan uit te besteden.

Als G4S het geworden was, dan zou er waarschijnlijk een soort van koppelbaasachtige constructie opgetuigd zijn, met allerlei onderaannemers. Dus G4S Zorg & Welzijn, met daaronder onderaannemers die de zorg gaan uitvoeren. Ze zeiden dat ze zouden gaan werken met de partijen die hier in de buurt al de zorg leveren. Zelf zouden ze in elk geval geen zorg leveren; ze zouden de regie gaan doen.

We maakten ons er grote zorgen over hoe de gemeente zou kunnen controleren of G4S de zorg en ondersteuning wel volgens het beleidsplan uitvoerde, en of ze wel fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden zouden bieden aan het personeel. Het college was heel trots op deze constructie, we zijn de eerste in Nederland die op deze manier gaan werken, zeiden ze. We wachten nu af tot er meer informatie komt over de plannen met de nieuwe aanbieder.

Over G4S

G4S is wereldwijd marktleider op het gebied van beveiligings- en veiligheidsoplossingen. Ze hebben ruim 620.000 werknemers in meer dan 125 landen. Het fundament van het bedrijf ligt in Denemarken. G4S is, zo meldt de website van het bedrijf, een van de grootste private werkgevers ter wereld. Van beveiligingsadvies tot cash management oplossingen. G4S beveiligt ook kantoren, terreinen, raffinaderijen, zorginstellingen en internationale evenementen, en biedt veiligheidstrainingen en –opleidingen aan.

G4S Zorg en Welzijn is een door het ministerie van VWS en Justitie erkende zorgaanbieder. Op de website van G4S staat te lezen: ‘Ook kan G4S u specialistisch zorgpersoneel bieden zoals groepsbegeleiders, verpleegkundigen en (ambulante) hulpverleners. Dit kan via verschillende werkvormen; denk bijvoorbeeld aan detachering, werving & selectie of bemiddeling van een ZZP’er. Van een enkele medewerker tot complete (interim)teams. Via ons onderdeel Inzetbaar helpen wij u aan professionele zorgspecialisten.

Interview gehouden op 4 december 2015 door Annemarieke Nierop en Mathijs Plukaard
Foto: TINEKE